۸۰ درصد آب بارش‌ها در ایران تلف می‌شود

شهرنوشت- حمید سینی ساز، کارشناس حوزه آب درباره اینکه چه راهکار‌‌‌‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برای مدیریت چالش آب وجود دارد، گفت: در خصوص این راهکارها با توجه به شرایط خشکسالی و حتی ترسالی و خسارت سیل باید به سمت کاهش هم زمان تلفات بالای تبخیر و تلفات حاصل از سیلاب ها در کشور برویم؛ این اقدام با نفوذ دادن هر چه سریع تر و بیشتر باران و منابع حاصل از بارندگی به سفره‌‌‌‌های آب زیرزمینی امکان پذیر است. وقتی چنین روندی انجام نشود، در وهله نخست موجب تبخیر در برابر آفتاب یا وزش باد شده یا جاری می‌شود که در شیب زمین، قدرت تخریبی یافته و موجب ایجاد خسارت می‌شود، به ویژه اگر بارش ها موسمی و شدید باشد.

وی با اشاره به اینکه بیش از ۷۰ درصد آب بارندگی در کشور ما تلف می‌شود، ادامه داد: اگر در مبادی بارش ها میزان و سرعت نفوذ پذیری آب به سفره‌‌‌‌های آب زیرزمینی را افزایش دهیم بی شک علاوه بر استفاده حداکثری از بارندگی ها، شاهد ایجاد سیلاب و خسارت نیستیم.

سینی ساز افزود: هر چند بخشی از این بارش ها وارد تالاب ها می‌شود و محیط زیست را تغذیه می‌کند، اما بخشی دیگر نیز حتی با تبدیل شدن به سیلاب از مرز‌‌‌‌های کشور خارج می‌شود. البته نفوذ آب در سفره‌‌‌‌های آب زیرزمینی به معنی گم شدن یا از بین رفتن آب نیست. به این ترتیب هر چه سفره‌‌‌‌های آب زیرزمینی خود را تقویت کنیم، در حقیقت به زیست تالاب ها که در حقیقت شکلی از سرباز کردن سفره‌‌‌‌های آب زیرزمینی هستند، کمک کرده ایم.

۱۱ درصد بارش‌‌‌‌های کشور سیل می‌شود

این کارشناس حوزه آب با اعلام اینکه حدود ۱۰ تا ۱۱ درصد از سهم بارش‌‌‌‌های کشور تبدیل به سیلاب می‌شود، اظهار داشت: در حقیقت حدود ۸۰ درصد از بارندگی کشور را از دست می‌دهیم. در حالی که این رقم قابل ذخیره سازی است و حتی اگر ۳۰ درصد این رقم ذخیره سازی شود، نقش پررنگی در کمک به گذار کشور از چالش آبی دارد.

وی توضیح داد: ما با داشتن تلفات ۸۰ درصدی، در حقیقت تنها برای حدود ۲۰ درصد از بارندگی ها یا آب‌‌‌‌های ورودی به مرز‌‌‌‌های کشور می‌توانیم برنامه ریزی کنیم. البته همه این ۲۰ درصد را نیز استفاده نمی‌کنیم چرا که در شبکه انتقال و توزیع آب هم شاهد تلفاتی هستیم.

سینی ساز با تاکید بر اینکه مدیریت کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت چالش آبی کشور باید در دو عبارت کاهش تلفات تبخیر و سیلاب در کشور خلاصه شود، تصریح کرد: این مقدار آب قابل ذخیره در سفره‌‌‌‌های آب زیرزمینی است و حجم کافی نیز برای آن وجود دارد. چرا که سال ها است شاهد افت سطح آب‌‌‌‌های زیرزمینی و افت سطح آبخوان ها در کشور هستیم. به نحوی که در برخی نقاط کشور در عمق ۲۰۰ متری دسترسی به آب وجود دارد.

طبق اظهارات این پژوهشگر آب، بر اساس گزارش‌‌‌‌های مرکز پژوهش‌‌‌‌های مجلس شورای اسلامی میزان کسری تجمعی آب در کل کشور بیش از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب است که نشان دهنده ظرفیت بالای ذخیره سازی است.