رکورد تراکنش‌‌‌‌های بانکی شکست

شهرنوشت- بانک مرکزی اعلام کرد: شکل گیری شمایل تازه ای از نظام بانکی با کارکرد‌‌‌‌های نوین منتهی شده، در ذات خود همواره چالش‌‌‌‌های متعددی نیز داشته است.

یکی از چالش هایی که با پایان قرن و آغاز سال ۱۴۰۰ پیش روی شبکه بانکی قرارگرفت، ضرورت آمادگی سیستم‌‌‌‌های نرم افزاری و سخت افزاری برای ورود به سده جدید (۱۴۰۰) و همچنین کبیسه بودن سال ۱۳۹۹ بود.

معاونت فناوری‌‌‌‌های نوین بانک مرکزی با همکاری شرکت‌‌‌‌های مرتبط حوزه فن آوری، از مدت ها قبل پیش بینی و تمهیدات ویژه در این خصوص انجام داده بود که حاصل آن طی کردن این فرآیند بدون کوچکترین اشکال در سیستم‌‌‌‌های بانکی و تبادلات بانکی و پرداخت برای عموم مشتریان و ذینفعان شبکه بود.

مدیریت سپرده‌‌‌‌های بلند مدت

مدیریت حساب‌‌‌‌های سپرده بلند مدت یکی از مواردی بود که با تغییر ایجاد شده در تاریخ ها احتمال بروز مشکل در این بخش وجود داشت، به همین جهت تدابیر لازم از قبل اندیشیده شده و به مرور در نرم افزارها دیده شد و به صورت گام به گام اجرایی و عملیاتی شد.

در بخش دیگر، ارتقای نرم افزاری و سخت افزاری سامانه‌‌‌‌های بین بانکی و درون بانکی در راستای ظرفیت سازی و آمادگی برای حجم بالای تراکنش‌‌‌‌های آخر سال انجام شد.

بانک ها و شرکت‌‌‌‌های فن آوری سناریوی حساس انتقال مانده حساب ها از سال ۱۳۹۹ به ۱۴۰۰ را با داده واقعی بارها آزمایش کردند و خوشبختانه مشکلی در این باره ایجاد نشد. همین کار در حوزه ی سامانه‌‌‌‌های بین بانکی نیز انجام و گذر به قرن جدید بدون بروز مشکل اتفاق افتاد.

رکورد شکنی تراکنش‌‌‌‌های بانکی

نکته قابل توجه این که افزایش تراکنش ها در سال گذشته بسیار بی سابقه بود، از یکم اسفند ۹۹ به بعد روند افزایش تراکنش ها به طور متناوب صعودی بود؛ هر روز به جز جمعه ها بالای ۲۲۰ میلیون تراکنش شاپرک در شبکه به انجام رسید. روز ۲۰ اسفند ۲۳۱ میلیون تراکنش ثبت شد و حتی پنجشنبه ۲۱ اسفند که تعطیلی عید مبعث بود ۲۱۶ میلیون تراکنش شاپرک انجام شد. این روند‌‌‌‌های افزایشی همچنان ادامه یافت؛ بطوری که در روز ۲۸ اسفند۹۹ تعداد ۳۲۵ میلیون تراکنش در شاپرک و ۲۵۳ میلیون تراکنش در شتاب با پایداری ۹۹.۹درصد مدیریت شد.

در مجموع قریب به ۱۶۰ میلیارد تراکنش در سامانه‌‌‌‌های تحت پوشش ثبت شد. همچنین حدود ۴۰۰ میلیون تراکنش سامانه‌‌‌‌های متمرکز و کارت بانک ها، صرفا در ۲۸ اسفند ماه همزمان با اجرای مانور‌‌‌‌های ورود به سال ۱۴۰۰ جز با تمهیداتی که پیشتر اندیشیده شده قطعا میسر نبود، حاصل این ظرفیت سازی ها با همراهی تمامی بانک ها رسیدن به پایداری ۹۹.۹۸ درصدی سامانه ها بود.

از سوی دیگر باید در نظر داشت که توسعه ارتقای سامانه ها در راستای پاسخگویی مطلوب به مشتریان در شرایطی انجام شد که شبکه بانکی و پرداخت یکی از پرترافیک ترین مقاطع زمانی به نسبت حجم فعالیت و تراکنش‌‌‌‌های صورت گرفته سپری کرد، به طوری که در سامانه شاپرک هر ثانیه ۸۰۰۰ تراکنش و در سامانه شتاب هر ثانیه ۶۶۰۰ تراکنش مدیریت شد و این مساله باعث ثبت رکوردی مثال زدنی در مدیریت این حجم عظیم از تراکنش ها شد.

پردازش بیش از ۱۰ میلیون قبض دولتی

در سال گذشته همچنین سامانه نسیم که سامانه مدیریت حساب‌‌‌‌های دولتی بانک مرکزی است در یک آزمون جدی موفق عمل کرد، پردازش بیش از ۱۰ میلیون قبض دولتی تنها در بازه زمانی ۲۰ اسفند ۹۹ لغایت هفتم فروردین ۱۴۰۰ جهت وصول درآمد‌‌‌‌های دولت و سرویس دهی همزمان به حدود ۵۰۰۰ کاربر ذیحساب دولتی در سازمان‌‌‌‌های دولتی به منظور صدور بیش از ۳۰۰ هزار حواله الکترونیک از دستاورد‌‌‌‌های موفق سامانه نسیم بوده است.

در آستانه اجرایی شدن قانون جدید چک نیز مدیریت و اتصال ۱۶ بانک جدید به صیاد ۲، پاسخگویی به بیش از سه میلیون استعلام از صیاد اعم از چکاوکی، دولتی و پیامکی، صدور بیش از ۲۲ هزار دسته چک جدید بالغ بر ۷۷۰ هزار برگ چک جدید در سال نو، صدور بیش از ۱۲۷ هزار دسته چک در پنج روز پایانی سال انجام شد که بدیهی است روند توسعه این سامانه ها تداوم داشته و متناسب با نیاز‌‌‌‌های روز ارتقا خواهد یافت.

تحقق دستاورد‌‌‌‌های فوق در شرایطی حاصل شد که ویروس منحوس کرونا و تحریم‌‌‌‌های شدید پیچیدگی پ‌‌‌‌های مدیریت و کنترل این فعالیت ها را نیز دو چندان کرده است.

در پایان باید تصریح کرد ظرفیت سازی در حوزه‌‌‌‌های سخت افزاری، نرم افزاری، شبکه و نیروی انسانی از عمده اقداماتی است که پوشش مناسب تراکنش‌‌‌‌های انبوه نظام بانکی کشور را علی الخصوص در روز‌‌‌‌های پایانی سال و زمان اوج گیری حجم تراکنش‌‌‌‌های بانکی میسر کرده است. برگزاری مانور‌‌‌‌های مختلف، تست‌‌‌‌های پمپاژ، پایش‌‌‌‌های لحظه ای و برخط و پشتیبانی و رفع اختلالات در کوتاه ترین زمان توسط نیرو‌‌‌‌های زبده و با استفاده از تجارب سنوات گذشته منتج به مدیریت موفق انبوه تراکنش‌‌‌‌های بانکی بوده که نشان دهنده ی قدرت بالای اجرایی صنعت بانکی کشور و خوداتکایی در این حوزه حتی در شرایط تحریم و فشار حداکثری است.