آینده سبز ژاپن نیازمند بازگشت به گذشته هسته ای

شهرنوشت- از زمان تعهد ژاپن در اکتبر سال گذشته میلادی برای خنثی کردن کربن تا سال ۲۰۵۰، بسیاری از تصمیم گیران این کشور به این نتیجه رسیده اند که برای تحقق تعهدات جهانی در زمینه آب و هوا، این کشور نیاز به راه اندازی مجدد تقریباً همه راکتور‌‌‌‌های هسته ای دارد که پس از سونامی ۲۰۱۱ از سرویس خارج شده اند. این کشور حتی در نظر دارد تعداد بیشتری را هم احداث کند.

«ماساکازو تویودا» عضو هیات ۲۴ نفره دولتی که سیاست‌‌‌‌های جدیدی را در زمینه انرژی هسته ای طراحی می‌کنند به بلومبرگ گفته است: بهتر است عجله کنیم و اعتماد خود را به انرژی هسته ای بازسازی نماییم مسئله امنیت انرژی خیلی مهم است.

به گفته تویودا، ژاپن باید ۲۷ راکتور از ۳۶ راکتور باقیمانده خود را تا سال ۲۰۳۰ فعال کند تا به تعهدات خود تحت توافق نامه آب و هوایی پاریس عمل کند. برآورد‌‌‌‌های دیگر این رقم را حدود ۳۰ راکتور پیشنهاد می‌دهند. از زمان آغاز برنامه راه اندازی مجدد نیروگاه‌‌‌‌های هسته ای ژاپن در سال ۲۰۱۵، فقط ۹ واحد از کار خارج شده اند.

پس از زمین لرزه ای به بزرگی ۹ ریشتر در مارس ۲۰۱۱ که بزرگترین مورد ثبت شده در ژاپن بود بیش از ۱۶۰ هزار نفر از منطقه اطراف نیروگاه فوکوشیما دایچی تخلیه شدند. این زمین لرزه باعث ایجاد سونامی گسترده ای شد که تأسیسات فوکوشیما را تحت فشار قرار داد، سیستم‌‌‌‌های خنک کننده را خاموش کرد و سه راکتور هسته ای را ذوب کرد، پس ازاین فاجعه، ژاپن تمام ۵۴ راکتور هسته ای خود را تعطیل که حدود یک سوم آنها برای همیشه از بین رفته بودند.

این حادثه برخی از دولت ها را متقاعد کرد که خطرات انرژی هسته ای بسیار بیشتر از مزایای آن است و برخی از کشورها از جمله آلمان و تایوان را به تعیین مهلت برای تعطیلی ناوگان هسته ای خود سوق داد. ولی هنوز هم، چین قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ میلادی ۷۰ گیگاوات ظرفیت تولید هسته ای داشته باشد که معادل تاسیس ۲۰ راکتور جدید است زیرا هدف آن خنثی سازی کربن منتشر شده تا سال ۲۰۶۰ است.

به گفته آژانس بین المللی انرژی اتمی، انرژی هسته ای در حال حاضر حدود ۱۰ درصد از برق جهان را تولید می‌کند که کمتر از میزان ۱۸ درصد اواسط دهه ۱۹۹۰ است.

در بسیاری از جبهه ها، انرژی هسته ای به عنوان یک راه حل تقریباً مناسب برای یک کشور جزیره ای مانند ژاپن باقی مانده است این نوع نیروگاه ها به کمترین سوخت وارداتی احتیاج دارند. بر خلاف انرژی‌‌‌‌های بادی و خورشیدی، زمین کمی را اشغال می‌کنند و به صورت شبانه روزی هم انرژی بدون کربن تولید می‌نمایند.

بر اساس یک نظرسنجی در ماه فوریه، حدود ۳۹ درصد از مردم ژاپن خواهان بسته شدن همه نیروگاه‌‌‌‌های هسته ای این کشور هستند اما بسیاری از دولت‌‌‌‌های محلی تمایلی به این کار ندارند در حالی که دادگاه ها از درخواست برای تعطیلی موقت برخی از راکتور‌‌‌‌های عملیاتی پشتیبانی می‌کنند.

این مخالفت ها برای دولت ژاپن مشکل ساز است که قول داده تا سال ۲۰۳۰ میزان تولید گاز‌‌‌‌های گلخانه ای خود را با توجه به تعهدات خود در پاریس، ۲۶ درصد کاهش دهد و قرار است امسال این اهداف را بررسی کند و آنها را سخت تر کند.

بر اساس داده‌‌‌‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی، در سال‌‌‌‌های پس از حادثه فوکوشیما، در حالی که کشور به سمت گزینه‌‌‌‌های آلاینده تری روی آورد، شدت دی اکسید کربن در بخش برق ژاپن افزایش یافته است. امروزه از سوخت‌‌‌‌های فسیلی مانند گاز مایع و زغال سنگ برای تولید بیشتر برق در ژاپن استفاده می‌شود.

تاکئو کیکاوا، استاد دانشگاه بین المللی ژاپن که درباره چشم انداز انرژی هسته ای بدبین است، گفت: هیچ کس باور ندارد که هدف ۲۰۳۰ قابل تحقق است. این صنعت اعتقاد ندارد که این امکان وجود دارد، اما آنها اعتراف نمی‌کنند. او می‌گوید: انرژی هسته ای احتمالاً ۱۵ درصد از انرژی ژاپن را حداکثر در سال ۲۰۳۰ تشکیل می‌دهد.

تاکنون، برنامه‌‌‌‌های کاربردی برای راه اندازی مجدد ۲۷ راکتور اعلام نشده است که ۲۵ مورد آنها قابل استفاده هستند، در حالی که ۲ مورد در حال ساخت هستند. تویودا می‌گوید حداقل هدف برای دستیابی به هدف ۲۰۳۰ باید آن ۲۷ واحد باشد.

در ماه دسامبر، وزارت اقتصاد ژاپن اعلام انرژی هسته ای و تاسیسات حرارتی با فناوری جذب و ذخیره کربن ممکن است ۳۰ تا ۴۰ درصد تولید برق ترکیبی در سال ۲۰۵۰ را تامین کند.

«آکیو میمورا» رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ژاپن ماه گذشته به هیات دولت گفت: این بدان معناست که ژاپن باید در حال آماده سازی ساخت راکتور‌‌‌‌های جدید طی سه دهه آینده باشد طبق گزارش دولت در دسامبر، ژاپن در سال ۲۰۵۰ میلادی ۲۳ راکتور و تا سال ۲۰۶۰ میلادی ۸ راکتور خواهد داشت.

میمورا به گروه مشاوران دولت ژاپن گفت: دولت باید موقعیت خود را روشن کند اگر اکنون برنامه ریزی را شروع نکنیم، تا سال ۲۰۵۰ ظرفیت کافی هسته ای نخواهیم داشت.