بوی تهاتر نفتی می‌آید؟

تحلیلگران بازار مسکن در واکنش به ورود چینی‌ها به حوزه ساخت مسکن ایران، می‌گویند: متاسفانه علی رغم همه شعارهایی که داده می‌شود، هیچ مشکلی حل نشده است، بنابرین قرار نیست خارجی‌ها هم مشکل ما را حل کنند.

مریم فکری: داستان ساخت خانه توسط چینی‌ها همچنان بر سر زبان‌هاست؛ ماجرایی که البته اولین‌بار نیست که از آن صحبت می‌شود. یک‌بار هم دو سال قبل، یعنی پاییز سال ۱۴۰۰ و همزمان با شروع ساخت مسکن دولتی، گمانه ورود چینی‌ها به ساخت مسکن در ایران مطرح است، اما پس از آن، دیگر هیچ صحبتی از آن نبود. تا این‌که حالا، ماجرا شکل تازه‌ای پیدا کرده است.

حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران به تازگی درباره طرح شهرداری برای ساخت مسکن چینی و همچنین مذاکرات اولیه با چینی‌ها را خبر داده است. بر اساس این طرح، اراضی قهوه‌ای یا همان زمین‌های ذخیره (قطعات بزرگ متراژ بالای یک هکتار) در بافت فرسوده تهران، برای «محله‌سازی» به روش کلید به کلید به چینی‌ها واگذار می‌شود.

صارمی اعلام کرده؛ فرآیند مذاکره با شرکت‌های ساختمانی چینی، صرفا با سازندگان بخش خصوصی این کشور است و همچنان هم با سفر شهردار تهران به چین ادامه دارد. اصل برنامه شهرداری، واگذاری زمین‌های ذخیره به چینی‌ها برای اجرای طرح «کلید به کلید» در مناطق پایین شهر است.

لطف الله فروزنده، معاون اقتصادی شهردار تهران نیز درباره دلیل ساخت مسکن توسط چینی‌ها در تهران گفته است: چینی‌ها را آوردیم در تهران خانه بسازند، چون خودمان تکنولوژی صنعتی‌سازی مسکن را نداریم.

وی توضیح داده؛ ما تکنولوژی صنعتی‌سازی مسکن را نداریم، صنعتی‌سازی یعنی اینکه برای ما مسکن‌هایی یک‌ساله می‌سازند و عمر مفید آن از ۴۰ سال به ۸۰ سال می‌رسد، بنابراین باید انتقال تکنولوژی انجام شود.

فروزنده در عین حال متذکر شده؛ منابع مالی این موضوع نیز توسط چین انجام می‌شود، چه اشکالی دارد که سرمایه‌گذار خارجی جذب کنیم؟ این یک شاخص توسعه برای کشور است. در عین حال، وقتی سرمایه‌گذار چینی می‌آید، از کارگر، مهندس، مصالح و فولاد ایرانی استفاده می‌شود و پول در بخش‌های مختلف تولیدی از این طریق می‌چرخد.

به گفته او، باید دانست که بخش مسکن، بخشی است که حداقل ۸۰ تا ۹۰ صنعت وابسته را فعال می‌کند. اکنون به همه بخش‌های خصوصی اعلام کردیم که هر کسی حاضر باشد سرمایه‌گذاری کند، با آغوش باز از او استقبال می‌کنیم، بدین‌صورت که زمین و پروانه از ما و ساخت از آن‌ها، اگرچه اکنون نیز این اتفاق افتاده است.

پشت پرده ورود چینی‌ها به بازار مسکن ایران/ منتظر شکست قیمت‌ها در بازار مسکن باشیم؟

هزینه مسکن دلاری حساب می‌شود؟

اما چینی‌ها در حالی قرار است در ساخت مسکن دولتی ورود کنند که طی دو سال گذشته، انبوه‌سازان بابت قیمت ساخت دستوری پایین‌تر از قیمت تمام شده ساخت مسکن، عملا با سختی‌های فراوانی برای اجرای طرح مسکن میلیونی روبه‌رو بوده‌اند. طی این مدت، همواره قیمت مدنظر دولت ‌دست‌کم ۲۰ تا ۳۰‌ درصد پایین‌تر از هزینه واقعی ساخت یک مترمربع مسکن بوده است.

در مقطعی که هزینه ساخت یک مترمربع مسکن در کشور بالای ۶‌ میلیون تومان بود، مسوولان این طرح بر ساخت با قیمت نزدیک به ۴ میلیون تومان اصرار داشتند. اکنون ابهام اصلی این است که آیا چینی‌ها قبول می‌کنند با قیمت زیر قیمت بازار در ایران مسکن بسازند؟

ابهام دوم چگونگی حساب و کتاب است؛ آیا هزینه‌ها دلاری حساب می‌شود؟ فرشید پورحاجت، عضو کانون سراسری انبوه‌سازان در همین خصوص در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین می‌گوید: ما مراتب گلایه را از دولت داریم که وقتی بخش خصوصی در کشور وجود دارد، چرا ابتدا با همین بخش خصوصی کشور مذاکره نکردند. همچنین آیا عملکرد ما به عنوان فعال بخش خصوصی و انبوه‌سازان، زیر سوال بوده که رفتیم با کشور دیگری وارد مذاکره شدیم. این در حالی است که سازندگان ما در کشورهای دیگر مشغول ساخت هستند.

وی می‌افزاید: این‌ها سوالات بزرگی است که دولت باید به آن‌ها پاسخ دهد. ما با اصل موضوع سرمایه‌گذاری کشور دیگری در کشورمان مخالف نیستیم، منتها باید در یک رقابت عادلانه صورت گیرد.

پورحاجت تصریح می‌کند: الان هزینه ساخت مسکن در هیچ‌کجای دنیا، کمتر از متری ۲۰۰ دلار نیست و بیش از این رقم است. حتی شاید بی‌راهه گفته نباشیم که هزینه ساختمان دارای استاندارد مناسب زیستی در حدود متری ۳۰۰ دلار است.

وی یادآور می‌شود: ما باید ببینیم با چه مبلغی قرار است قرارداد بسته شود. آیا مبلغی که قرار است بسته شود، همین مبلغ را حاضر هستند به بخش خصوصی ایرانی بدهند یا خیر. ما آمادگی داریم که اگر قرار است قرارداد دلاری بسته شود، با همان قیمت دلاری قرارداد ببندیم.